Εμφάνιση / απόκρυψη μενού     Αρχική     Αναζήτηση
Αρχική σελίδα
Αναζήτηση  |  Online Συνδρομές  |  Επικαιρότητα  |  Με μια ματιά  |  Σχετικά  |  Βοήθεια  |  Συχνές ερωτήσεις  |  Επικοινωνία  |  Sakkoulas.gr

Πρόσφατη νομολογία


 

22 Ιουλ 2024

ΣτΕ 706/2024 Τμ.Ε: Νομιμότητα χαρακτηρισμού συγκροτήματος κτιρίων στο Θησείο ως μνημείου

Με την κρινόμενη αίτηση ζητήθηκε η ακύρωση της από 20.7.20 απόφασης των Προϊσταμένων των Γενικών Διευθύνσεων Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Αναστήλωσης Μουσείων και Τεχνικών Έργων, με την οποία χαρακτηρίσθηκε ως νεώτερο μνημείο συγκρότημα δύο διώροφων κτηρίων, επί των οδών ... … και ... … (Ο.Τ. ...), στην περιοχή Θησείο του Δήμου Αθηναίων. Οι ρυθμίσεις περί του χαρακτηρισμού και της προστασίας των πολιτιστικών αγαθών που προβλέπονται από την αρχαιολογική και την πολεοδομική νομοθεσία αντιστοίχως είναι διακεκριμένες, οι δε αντίστοιχοι χαρακτηρισμοί χωρούν επί τη βάσει διαφορετικών κριτηρίων, οι διαδικασίες όμως αυτές αποτελούν εκφάνσεις του κοινού, επιτασσόμενου από το Σύνταγμα, σκοπού της αποτελεσματικής προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς. Κατά την έννοια των διατάξεων των άρθρων 1 § 1, 2, 3 § 1 και 6 §§ 1, 2 και 4 του Ν. 3028/2002, τα μνημεία, ως μαρτυρίες του ανθρώπινου βίου, που αφενός αποτελούν αναγκαίο παράγοντα για τη διαμόρφωση και τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης και των συλλογικών ταυτοτήτων, καθώς και για τη διασφάλιση, χάριν των επερχόμενων γενεών, της ιστορικής συνέχειας και παράδοσης, και αφετέρου συμβάλλουν στην ποιότητα ζωής, συνιστούν ουσιώδες στοιχείο της πολιτιστικής κληρονομιάς, η προστασία της οποίας αποτελεί υποχρέωση της Πολιτείας και συγχρόνως, ενόψει και της διάταξης του άρθρου 24 § 1 του Συντάγματος, όπως ήδη ισχύει, ευθύνη και δικαίωμα του καθενός. Ειδικότερα, τα ακίνητα μνημεία που ανάγονται σε περίοδο προγενέστερη των εκάστοτε τελευταίων εκατό ετών χαρακτηρίζονται ως μνημεία λόγω της σημασίας τους, η οποία μπορεί να αναφέρεται μεταξύ άλλων, στην αρχιτεκτονική αξία τους, όπως συμβαίνει με τα οικοδομήματα που σημαδεύουν την εισαγωγή μιας σημαντικής περιόδου της αρχιτεκτονικής στον τόπο μας ή έχουν διακριθεί από την έγκυρη αρχιτεκτονική κριτική, στην αξία τους από πολεοδομική άποψη, προκειμένου για μεμονωμένο κτίσμα ή για κτιριακό συγκρότημα που αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα μιας ιστορικής φάσης εξέλιξης του οικισμού ή δημιουργεί ανάπτυγμα όψεων και συμβάλλει στην ανάδειξη της εικόνας του αστικού τοπίου και στην ιστορική αξία τους, όταν πρόκειται για ακίνητο ή χώρο που συνδέεται με την πολιτική ή κοινωνική ή οικονομική ιστορία του νεότερου ελληνικού κράτους ή ορισμένης περιοχής και η διατήρησή του συμβάλλει στη διαφύλαξη της ιστορικής μνήμης. Εξάλλου, ως μνημεία χαρακτηρίζονται για τους ίδιους λόγους και ακίνητα αναγόμενα στην περίοδο των εκάστοτε τελευταίων εκατό ετών, εφόσον, όμως, η σημασία τους για ένα ή περισσότερους από τους παραπάνω λόγους είναι ιδιαίτερη. Για τον χαρακτηρισμό ακινήτου ως μνημείου δεν απαιτείται να συντρέχουν όλα τα κριτήρια που μνημονεύονται στη διάταξη του άρθρου § 1 του Ν. 3028/2002, ενώ, κατά τον χαρακτηρισμό, δεν εξετάζεται η έκταση των οικονομικών συνεπειών που μπορεί να προκληθούν στους ενδιαφερομένους, ούτε η τυχόν επίδραση του χαρακτηρισμού στις νομικές σχέσεις μεταξύ ιδιωτών, αφού η επιδιωκόμενη με τις ανωτέρω διατάξεις διαφύλαξη, για λόγους δημοσίου συμφέροντος, του προστατευόμενου εννόμου αγαθού αποτελεί υποχρέωση της Διοίκησης. Τέλος, η νομιμότητα των διοικητικών πράξεων που εκδίδονται κατ’ εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων ελέγχεται από τον ακυρωτικό δικαστή, τόσο ως προς την πληρότητα της αιτιολογίας, όσο και ευθέως για την ορθή εφαρμογή του νόμου, εφόσον από τα στοιχεία του φακέλου διαπιστώνεται, με βάση και τα διδάγματα της κοινής πείρας, η συνδρομή ή μη των κριτηρίων που προβλέπονται από το νόμο για τον χαρακτηρισμό. Εν προκειμένω, κρίθηκε ότι ο επίμαχος χαρακτηρισμός, ερειδόμενος στις προαναφερθείσες διατάξεις του Ν. 3028/2002 δεν καθίσταται ακυρωτέος εκ του λόγου ότι τα ίδια κτίρια έχουν ήδη χαρακτηρισθεί ως διατηρητέα με τις διατάξεις τις πολεοδομικής νομοθεσίας και ότι ο χαρακτηρισμός κτηρίου ως μνημείου, ερειδόμενος στις διατάξεις του Ν. 3028/2002, συνιστά θεμιτό περιορισμό του δικαιώματος της ιδιοκτησίας, έστω και αν οδηγεί σε αδυναμία επωφελέστερης οικονομικής εκμετάλλευσης του ακινήτου. Η προσβαλλόμενη πράξη στηρίζεται σε ειδική αιτιολογία για τον ενιαίο χαρακτήρα του συγκροτήματος, που προκύπτει από τον πλήρως και επαρκώς τεκμηριωμένο διοικητικό φάκελο, έχει λάβει υπόψη της νόμιμα κριτήρια, ενώ, συνεκτιμήθηκαν τόσο το π.δ. περί χαρακτηρισμού των επίμαχων κτηρίων ως διατηρητέων, όσο και η υπουργική απόφαση περί καθορισμού συμπληρωματικών όρων και περιορισμών δόμησης για τα κτήρια αυτά, τα οποία εκδόθηκαν σε προηγούμενο χρόνο και στο πλαίσιο διαφορετικών διαδικασιών. Κατόπιν τούτων, το Δικαστήριο απέρριψε την αίτηση.

 

 

Σύνδεσμος

 
ΣτΕ 706/2024 Τμ.Ε - Πλήρες κείμενο