Πρόσφατη νομολογία


25 Νοε 2024

ΣτΕ 217/2024 Τμ.Α: Εφαρμογή της αρχής της τυπικής ασφάλισης σε συνταξιοδοτικά αιτήματα ασφαλισμένων Ο.Γ.Α. που εκκρεμούν ενώπιον ασφαλιστικών οργάνων έως 31.12.2016

Με την υπό κρίση αίτηση, επιδιώκεται η αναίρεση της υπ’ αριθμ. 267/2020 απόφασης του Τριμελούς Διοικητικού Εφετείου Πατρών, δυνάμει της οποίας το δικάσαν δικαστήριο έκανε δεκτή έφεση του αναιρεσίβλητου, εξαφάνισε την απόφαση του Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Πατρών και ακύρωσε την από 13.7.2012 απόφαση του αρμόδιου για την εκδίκαση ενστάσεων οργάνου του Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων (Ο.Γ.Α.). Με τη διάταξη του άρθρου 60 του Ν. 4449/2017 διευκρινίζεται ότι η τυπική ασφάλιση εφαρμόζεται και στην κατηγορία αυτή των ασφαλισμένων του πρώην Ο.Γ.Α.. Εν προκειμένω, ο αναιρεσίβλητος υπέβαλε αίτηση χορήγησης σύνταξης λόγω γήρατος στον Ο.Γ.Α., στην οποία δήλωσε, μεταξύ άλλων, ότι άσκησε το επάγγελμα του αγρότη και αγρεργάτη από το έτος 1980 μέχρι την ημερομηνία της αίτησής του, δίχως να απουσιάσει ποτέ από τον τόπο των επαγγελματικών του δραστηριοτήτων, ότι είχε ασφαλιστεί προηγουμένως στο Ταμείο Ασφάλισης Εμπόρων για χρονικό διάστημα από 1.1.1972 έως 31.6.1981, καθώς και ότι κατέβαλε εισφορές στον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης, αναδρομικά έως την ημερομηνία έναρξης αυτού. Περαιτέρω, ο Ο.Γ.Α. κάλεσε σε ακρόαση τον αναιρεσίβλητο, διότι από τη συνεκτίμηση των στοιχείων του συνταξιοδοτικού του φακέλου προέκυπτε ότι δεν συνέτρεχαν οι νόμιμες προϋποθέσεις χορήγησης σε αυτόν σύνταξης γήρατος. Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο απέρριψε την προσφυγή του αναιρεσιβλήτου, με την αιτιολογία ότι από τα προσκομισθέντα στοιχεία δεν αποδείχθηκε ότι ο αναιρεσίβλητος, κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα, απασχολούνταν συστηματικά και κατά κύριο επάγγελμα στην αγροτική οικονομία, κρίνοντας ότι ο αναιρεσίβλητος δεν δικαιούται κύρια σύνταξη γήρατος από τον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης Αγροτών του Ο.Γ.Α.. Εν προκειμένω, και προς θεμελίωση του παραδεκτού του προβάλλοντος λόγου αναίρεσης, ο αναιρεσείων Φορέας ισχυρίζεται την απουσία νομολογίας του Δικαστηρίου ή άλλου ανώτατου Δικαστηρίου για το τιθέμενο νομικό ζήτημα, ήτοι την εφαρμογή ή μη της αρχής της τυπικής ασφάλισης για τους ασφαλισμένους στον Ο.Γ.Α. (ήτοι εάν κάμπτεται η αρχή της τυπικής ασφάλισης, ενόψει των τιθέμενων ρητών διατάξεων περί Ο.Γ.Α.). Σύμφωνα με το Δικαστήριο, με τις υπ’ αριθμ. 2903, 2905 και 2944/2020 αποφάσεις του Δικαστηρίου, που δημοσιεύτηκαν στις 31.12.2020, δηλαδή πριν από την άσκηση της υπό κρίση αίτησης αναίρεσης (13.1.2021), ερμηνεύτηκαν οι ένδικες διατάξεις του Π.Δ. 78/1998, που επικαλείται ο αναιρεσείων Φορέας και κρίθηκε ότι, σύμφωνα με την αρχή της τυπικής ασφάλισης, η οποία αποτελεί γενική αρχή του δικαίου της κοινωνικής ασφάλισης, εάν κάποιος κατέβαλλε τακτικά τις ασφαλιστικές εισφορές ως ασφαλισμένος σε οργανισμό κοινωνικής ασφάλισης, θεωρώντας καλόπιστα ότι υπάγεται στην ασφάλισή του, ο δε οργανισμός εισέπραττε ανεπιφύλακτα τις εισφορές αυτές, η αμφισβήτηση από τον οργανισμό, μετά την πάροδο μακρού, κατ’ εύλογη κρίση, χρόνου και μάλιστα κατά την επέλευση του ασφαλιστικού κινδύνου, της ιδιότητας του ασφαλισμένου, που αναγνωρίστηκε, αντίκειται στην αρχή της χρηστής διοίκησης. Συνάμα, κατά την ίδια αρχή, δημιουργούν δικαιώματα υπέρ των διοικουμένων οι πραγματικές καταστάσεις, οι οποίες προκύπτουν με την ανοχή και τη σύμπραξη της Διοίκησης, εφόσον δεν αντιβαίνουν στη δημόσια τάξη και δεν δημιουργήθηκαν με δόλια ενέργεια του διοικουμένου, ενώ η αρχή αυτή κάμπτεται σε περίπτωση ρητής διάταξης για το αντίθετο ή διάταξης από το περιεχόμενο της οποίας σαφώς συνάγεται ότι δεν έχει εφαρμογή η αρχή της τυπικής ασφάλισης. Περαιτέρω, το συνταξιοδοτικό αίτημα του αναιρεσίβλητου είχε κριθεί οριστικά από τη Διοίκηση ήδη από έτος 2011 και, συνεπώς, η αίτησή του δεν ήταν πλέον εκκρεμής κατά τον χρόνο ισχύος του άρθρου 60 του Ν. 4449/2017, ώστε να καταλαμβάνεται από το πεδίο εφαρμογής του. Μάλιστα, κατά την πρόσφατη νομολογία του Δικαστηρίου (2903, 2905 και 2944/2020), η αρχή της τυπικής ασφάλισης, σύμφωνα με το άρθρο 60 του Ν. 4449/2017, εφαρμόζεται μόνο για ασφαλισμένους του Ο.Γ.Α. τα συνταξιοδοτικά αιτήματα των οποίων ήταν εκκρεμή ενώπιον των ασφαλιστικών οργάνων μέχρι τις 31.12.2016. Ο δε αναιρεσείων Φορέας είχε την δυνατότητα να καταθέσει υπόμνημα, μέχρι τη συζήτηση της υπόθεσης στο ακροατήριο και να επικαλεστεί, την αντίθεση της αναιρεσιβαλλόμενης απόφασης προς τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας και την έκτοτε διαμορφωθείσα πάγια νομολογία του Δικαστηρίου, αλλά δεν κατέθεσε κάποιο υπόμνημα, παρά το γεγονός ότι μέχρι τη συζήτηση της υπόθεσης μεσολάβησε αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα. Κατόπιν τούτων, το Δικαστήριο απέρριψε την αίτηση αναίρεσης ως απαράδεκτη.


Σύνδεσμος

ΣτΕ 217/2024 Τμ.Α - Πλήρες κείμενο »