Πρόσφατη νομολογία


9 Ιαν 2025

ΣτΕ 1992/2024 Τμ.Α: Σύμφωνη με το Σύνταγμα & την ΕΣΔΑ η υποχρεωτική παράλληλη ασφάλιση στον ΟΑΕΕ των ασφαλισμένων πριν την 1.1.1993 στο ΕΤΑΑ

Με την κρινόμενη προσφυγή ζητήθηκε η ακύρωση της …/…/26.2.2020 απόφασης της Τοπικής Διοικητικής Επιτροπής (ΤΔΕ) της Περιφερειακής Διεύθυνσης Μη Μισθωτών Κρήτης του Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), με την οποία απορρίφθηκε η …/ 8.7.2019 ένσταση της προσφεύγουσας κατά της …/…/24.5.2019 απόφασης της Προϊσταμένης του Β΄ Περιφερειακού Τμήματος Χανίων του ΕΦΚΑ (πρώην ΟΑΕΕ). Με την τελευταία αυτή απόφαση η προσφεύγουσα, συμβολαιογράφος Χανίων, είχε αυτεπαγγέλτως εγγραφεί, αναδρομικά από 1.6.2014, στα μητρώα ασφαλισμένων του ΟΑΕΕ, βάσει των διατάξεων του ν. 3863/2010, με την αιτιολογία ότι ήταν εταίρος με ποσοστό 75% στην εταιρεία περιορισμένης ευθύνης με την επωνυμία «… Ε.Π.Ε.» που ασκούσε τη δραστηριότητα «Υπηρεσίες Προετοιμασίας - Συσκευασίας - Συντήρησης». Με το άρθρο 18 § 3 του Ν. 3863/2010, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 60 του Ν. 3996/2011, προβλέφθηκε για τους ασφαλισμένους πριν την 1.1.1993 στο Ταμείο Νομικών, ΤΣΑΥ και ΤΣΜΕΔΕ (ΕΤΑΑ) η υποχρεωτική υπαγωγή στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ, εφόσον ασκείται δραστηριότητα που υπάγεται στην ασφάλιση του Οργανισμού αυτού και δεν είναι συναφής με την επαγγελματική ιδιότητα για την οποία υπάγονται στην ασφάλιση του ΕΤΑΑ, αν και η ως άνω κατηγορία ασφαλισμένων είχε εξαιρεθεί με το άρθρο 2 του Ν. 2335/1995 από την υποχρεωτική παράλληλη ασφάλιση στα ταμεία ελευθέρων επαγγελματιών (ΤΑΕ, ΤΕΒΕ, ΤΑΝΠΥ κ.ά. μεταγενεστέρως ΟΑΕΕ). Με την ως άνω ρύθμιση επαναφέρθηκε η ως άνω κατηγορία ασφαλισμένων στον κανόνα της υποχρεωτικής παράλληλης ασφαλίσεως που ίσχυε για όλους τους ασφαλισμένους πριν από την 1.1.1993 σύμφωνα με το άρθρο 39 του Ν. 2084/1992. Η ανωτέρω διάταξη του άρθρου 18 του Ν. 3863/2010, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 60 του Ν. 3996/2011, αποσκοπεί στην εξυπηρέτηση σκοπών δημοσίου συμφέροντος (διασφάλιση των εσόδων του ΕΤΑΑ και ήδη e-ΕΦΚΑ και γενικότερα διασφάλιση της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος). Ενόψει αυτού, η πρόβλεψη της υποχρεωτικής υπαγωγής στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ των ασφαλισμένων πριν από την 1.1.1993, οι οποίοι υπάγονταν, κατά τον χρόνο έναρξης ισχύος του Ν. 3863/2010, υποχρεωτικά στον κλάδο κύριας ασφάλισης του ΕΤΑΑ, και, κατά κυριολεξία, η επαναφορά της κατηγορίας αυτής ασφαλισμένων στον κανόνα της υποχρεωτικής παράλληλης ασφάλισης που ίσχυε για όλους τους ασφαλισμένους πριν από την 1.1.1993, ως μέτρου, μεταξύ άλλων, για την επίτευξη των ως άνω σκοπών δημοσίου συμφέροντος, δεν παρίσταται κατ’ αρχήν απρόσφορο και μάλιστα προδήλως, ούτε μπορεί να θεωρηθεί ότι δεν ήταν αναγκαίο, λαμβανομένου άλλωστε υπόψη ότι η εκτίμηση του νομοθέτη ως προς τα ληπτέα μέτρα για την επίτευξη σκοπού δημοσίου συμφέροντος υπόκειται σε οριακό μόνο δικαστικό έλεγχο. Περαιτέρω, οι ασφαλισμένοι πριν από την 1.1.1993 (παλαιοί ασφαλισμένοι), οι οποίοι διατήρησαν με τον Ν. 2084/1992 το καθεστώς της υποχρεωτικής παράλληλης ασφάλισης, ακόμα και αν εξαιρέθηκαν στη συνέχεια από την υποχρεωτική παράλληλη ασφάλιση, δεν τελούν κάτω από τις ίδιες συνθήκες με την κατηγορία των ασφαλισμένων, οι οποίοι υπήχθησαν στην ασφάλιση μετά την 1.1.1993 (νέοι ασφαλισμένοι) και σύμφωνα με τον Ν. 2084/1992 είχαν εξαρχής το δικαίωμα επιλογής ενός μόνο ασφαλιστικού φορέα κύριας ασφάλισης στην περίπτωση που συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις για υποχρεωτική ασφάλισή τους σε περισσότερους φορείς. Για τον λόγο αυτόν η επίδικη διάταξη του άρθρου 18 του Ν. 3863/2010, όπως αντικαταστάθηκε, δεν παραβιάζει την αρχή της ισότητας, διότι ο χρόνος υπαγωγής στην ασφάλιση (1.1.1993), αποτελεί παράγοντα αρκούντως αντικειμενικό που δικαιολογεί εκάστοτε την διαφορετική μεταχείριση. Συνεπώς, η διάταξη του άρθρου 18 § 3 του Ν. 3863/2010, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 60 του ν. 3996/2011, δεν αντίκειται στις διατάξεις των άρθρων 4, 5, 22 § 5 και 25 του Συντάγματος. Περαιτέρω, η ίδια διάταξη δεν αντίκειται ούτε στα άρθρα 17 § 1 του Συντάγματος και 1 του Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ, διότι, όπως ήδη εκτέθηκε, θεσπίζει ρύθμιση που αποσκοπεί στην εξυπηρέτηση σκοπών δημοσίου συμφέροντος, η ρύθμιση αυτή είναι πρόσφορη και αναγκαία για την επίτευξη των επιδιωκόμενων από τον νομοθέτη σκοπών δημοσίου συμφέροντος, εξασφαλίζεται δε, κατ’ αρχήν, με αυτήν δίκαιη ισορροπία ανάμεσα στις απαιτήσεις του, κατά την εκτίμηση του νομοθέτη, συντρέχοντος εν προκειμένω γενικού συμφέροντος και της ανάγκης προστασίας των περιουσιακών δικαιωμάτων των ασφαλισμένων. Τέλος, η επίμαχη διάταξη δεν αντίκειται ούτε στην αρχή της προστατευόμενης εμπιστοσύνης, διότι η συνταγματική αυτή αρχή δεν εμποδίζει τον νομοθέτη, ο οποίος υποχρεούται να μεριμνά για την κοινωνική ασφάλιση των εργαζομένων, να λαμβάνει μέτρα εντός του πλαισίου της συνταγματικής τάξης, ακόμη και σε ήδη συνεστημένες έννομες σχέσεις ή καταστάσεις, όταν αδήριτες ανάγκες το επιβάλλουν, όπως εν προκειμένω. Κατόπιν τούτων, η προσφυγή παραπέμφθηκε ως προς το παραδεκτό και το βάσιμο αυτής, στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Χανίων.


Σύνδεσμος

ΣτΕ 1992/2024 Τμ.Α - Πλήρες κείμενο »