Πρόσφατη νομολογία


18 Δεκ 2024

ΣτΕ 1781/2024 Τμ.Γ: Αντισυνταγματικότητα διατάξεων που εξισώνουν τους απόφοιτους καλλιτεχνικών σχολών με αποφοίτους δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης-Παραπομπή στην Ολομέλεια

Με την κρινόμενη αίτηση ζητήθηκε η ακύρωση α) του π.δ. 85/2022 «Καθορισμός προσόντων διορισμού σε φορείς του Δημοσίου (Προσοντολόγιο - Κλαδολόγιο)», κατά το μέρος που αφορά στα άρθρα 4 § 1 και 5 § 1 αυτού, και β) του Πίνακα 3 «Κατηγορία Δευτεροβάθμιας Εκπαιδεύσεως ΔΕ» του Παραρτήματος Α´, καθ’ ο μέρος θεσπίζεται το πρώτον ο Κλάδος «4. ΔΕ Καλλιτεχνικών Επαγγελμάτων» και οι Ειδικότητες «6. ΔΕ Ηθοποιών» και «7. ΔΕ Θεάτρου». Η § 7 του άρθρου 16 του Συντάγματος προβλέπει τη δυνατότητα παροχής επαγγελματικής και άλλης ειδικής εκπαίδευσης από σχολές ανώτερης βαθμίδας τριετούς φοίτησης. Η εκπαίδευση της βαθμίδας αυτής διακρίνεται από την οριζόμενη στην § 5 του ίδιου άρθρου 16 ανώτατη εκπαίδευση, καθώς και από τη μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση, που παρέχεται από εκπαιδευτικά ιδρύματα τα οποία ο νομοθέτης δεν έχει εντάξει στην ανώτερη βαθμίδα. Εφόσον με τον νόμο 1158/1981, οι ανώτερες σχολές καλλιτεχνικής εκπαίδευσης εντάχθηκαν και παραμένουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, ο νομοθέτης, σύμφωνα με την παραπάνω συνταγματική διάταξη, υποχρεούται να διακρίνει τους αποφοίτους των σχολών αυτών από τους αποφοίτους σχολών δευτεροβάθμιας και μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, αφού, σε αντίθετη περίπτωση, η εξομοίωση των αποφοίτων καλλιτεχνικών σχολών θα καθιστούσε τους τίτλους που χορηγούν οι σχολές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ισοδύναμους με τους τίτλους που χορηγούν φορείς δευτεροβάθμιας και μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και θα παραβίαζε την οριζόμενη στην § 7 του άρθρο 16 του Συντάγματος κατοχύρωση της εκπαίδευσης ανώτερης βαθμίδας. Επίσης, εφόσον οι σχολές καλλιτεχνικής εκπαίδευσης είχαν χαρακτηρισθεί με τον ν.1158/1981 ως ανώτερες και ο νομοθέτης δεν μετέβαλε ούτε τον χαρακτηρισμό αυτόν ούτε τον σκοπό και τη φύση της παρεχόμενης ειδικής - καλλιτεχνικής εκπαίδευσης, η εξομοίωση με το προσβαλλόμενο π.δ. των προσόντων των πτυχιούχων των εν λόγω σχολών, οι οποίοι έχουν λάβει πτυχίο μετά την 10.6.2003, με τα προσόντα των πτυχιούχων δευτεροβάθμιας ή μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και η κατάταξή των δύο αυτών διακριτών, κατά τα ανωτέρω, κατηγοριών στον ίδιο κλάδο και την ίδια ειδικότητα για την πρόσληψη ή τον διορισμό τους σε φορείς του δημοσίου τομέα αντίκειται στη διάταξη της παρ. 7 του άρθρου 16 του Συντάγματος. (Μειοψ.). Επίσης, κρίθηκε ότι οι επίμαχες ρυθμίσεις του προσβαλλόμενου προεδρικού διατάγματος παραβιάζουν τις κατοχυρωμένες στα άρθρα 4 § 1 και 5 § 1 αρχές της ισότητας, της αξιοκρατίας και της ισότητας ως προς τη σταδιοδρομία στο Δημόσιο κατά το λόγο της προσωπικής αξίας και της ικανότητας του καθενός, διότι οι απόφοιτοι των σχολών καλλιτεχνικής εκπαίδευσης που λειτουργούν με βάση τον ν. 1158/1981, ως απόφοιτοι ανώτερων επαγγελματικών σχολών κατά τον χαρακτηρισμό του ίδιου του νόμου, οι οποίες δε καταργήθηκαν παρά την μετατροπή των Τ.Ε.Ι. σε Α.Ε.Ι με τον ν. 2916/2001, τελούν υπό διαφορετικές συνθήκες σε σχέση με τους πτυχιούχους δευτεροβάθμιας ή μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, οι οποίοι δεν προέρχονται από εκπαιδευτικά ιδρύματα ανώτερης εκπαιδευτικής βαθμίδας. Συνεπώς, η κατάταξη, δυνάμει των επίμαχων ρυθμίσεων του προσβαλλόμενου π.δ., των αποφοίτων των επίμαχων καλλιτεχνικών σχολών στον ίδιο κλάδο και την ίδια ειδικότητα με τους αποφοίτους της δευτεροβάθμιας και μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης προκειμένου να διοριστούν σε φορείς του δημόσιου τομέα αντίκειται και στο άρθρο 4 § 1 του Συντάγματος, δεδομένου ότι τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων των ως άνω σχολών, από τα οποία δεν εξαιρείται το δικαίωμα πρόσβασης σε δημόσιες θέσεις, ως επαγγελματικά δικαιώματα αποφοίτων επαγγελματικών σχολών ανώτερης βαθμίδας, κατοχυρώνονται ρητώς, με την ειδική διάταξη του άρθρου 16 § 7 του Συντάγματος. Εξ άλλου, με την κρινόμενη αίτηση, οι αιτούντες δεν επιδιώκουν την ακύρωση των προσβαλλόμενων διατάξεων του π.δ. 85/2022 προκειμένου να επιτύχουν την εξομοίωση των επαγγελματικών τους δικαιωμάτων με αυτά των αποφοίτων τεχνολογικής εκπαίδευσης, η οποία έχει ήδη ενταχθεί στην ανώτατη εκπαίδευση, αλλά προκειμένου να διασφαλίσουν το δικαίωμα πρόσβασης σε δημόσιες θέσεις με βάση τον τίτλο σπουδών που αποκτούν, και ο οποίος, δυνάμει του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων, κατατάσσεται αυτοτελώς στο Επίπεδο 5, αποβλέπουν δε στις θέσεις των οποίων τα καθήκοντα προσιδιάζουν στο ειδικότερο αντικείμενο της επαγγελματικής τους απασχόλησης, κατ’ αναλογία με τις εκάστοτε λειτουργικές ανάγκες της δημόσιας διοίκησης. (Μειοψ.). Περαιτέρω, το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2005/36/ΕΚ δεν καταλαμβάνει ούτε την εξουσιοδότηση του άρθρου 52 του ν. 4830/2021 ούτε τις διατάξεις του προσβαλλόμενου π.δ., και πάντως, οι επίμαχες ρυθμίσεις για τον καθορισμό των προσόντων διορισμού σε φορείς του Ελληνικού Δημοσίου αφορούν αμιγώς εσωτερικές καταστάσεις και δεν εμφανίζουν κανένα συνδετικό στοιχείο με οποιαδήποτε από τις καταστάσεις που ρυθμίζονται από το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συνεπώς, οι επίμαχες ρυθμίσεις του προσβαλλόμενου διατάγματος δεν έρχονται σε αντίθεση με την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων (άρθρο 45 ΣΛΕΕ), την ελευθερία εγκατάστασης (άρθρο 49 ΣΛΕΕ), καθώς και την Οδηγία 2005/36/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων και τον Ευρωπαϊκό Χάρτη Εκπαίδευσης. Επίσης, κρίθηκε ότι δεν συντρέχει παράβαση της Διακήρυξης της Μπολόνια του 1999, διότι, ανεξαρτήτως της δεσμευτικότητας της εν λόγω Διακήρυξης, σκοπός αυτής είναι η προαγωγή της συνεργασίας και της κινητικότητας στο τομέα της ανώτατης τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, στο ρυθμιστικό δε αυτής πεδίο δεν εμπίπτουν οι τίτλοι σπουδών των Σχολών Ανωτέρας Επαγγελματικής Εκπαιδεύσεως. Ενόψει των ανωτέρω, το Τμήμα του ΣτΕ απείχε να αποφανθεί οριστικά επί της αίτησης και παρέπεμψε την υπόθεση στην Ολομέλεια.


Σύνδεσμος

ΣτΕ 1781/2024 Τμ.Γ - Πλήρες κείμενο »