7 Φεβ 2025
Με την κρινόμενη αίτηση ζητήθηκε η ακύρωση της απόφασης 28893/30.10.2023 «Διάταξη περί εθνικών κανόνων κατανομής του διαθέσιμου χρόνου χρήσης (slots) στους ελληνικούς αερολιμένες» του Διοικητή της Αρχής Πολιτικής Αεροπορίας (ΑΠΑ). Ειδικότερα προβλήθηκε ότι κατά το μέρος που με τη διάταξη του άρθρου 2 § 2 [περίπτωση α΄] προβλέπεται ότι οι πτήσεις που εκτελούνται εξ ολοκλήρου με κανόνες VFR εξαιρούνται από την απονομή εγκεκριμένου χρόνου χρήσης (slots) σε αερολιμένες που έχουν χαρακτηρισθεί ως «συντονισμένοι» ή με «ευκολίες προγραμματισμού», η προσβαλλόμενη είναι μη νόμιμη και ακυρωτέα διότι είναι αντίθετη σε διατάξεις του Κανονισμού 95/93 «σχετικά με τους κανόνες κατανομής του διαθέσιμου χρόνου πτήσης (slots) στους κοινοτικούς αερολιμένες». Το Δικαστήριο, αφού παρέθεσε σχετική νομολογία του ΔΕΕ διαπίστωσε ότι, μολονότι, λόγω της φύσης τους και της λειτουργίας τους εντός του συστήματος των πηγών του δικαίου της Ένωσης, οι διατάξεις των κανονισμών παράγουν, κατά κανόνα, άμεσα αποτελέσματα στις εθνικές έννομες τάξεις, χωρίς να απαιτείται οι εθνικές αρχές να λάβουν μέτρα εφαρμογής, ωστόσο, για την υλοποίησή τους ενδέχεται να είναι απαραίτητη η λήψη μέτρων εφαρμογής εκ μέρους των κρατών μελών, ακόμη και αν δεν τους παρέχεται ρητώς σχετική εξουσιοδότηση. Συναφώς, από πάγια νομολογία προκύπτει ότι τα κράτη μέλη μπορούν να θεσπίζουν μέτρα εφαρμογής ενός κανονισμού εφόσον δεν παρακωλύουν την άμεση εφαρμογή του, δεν αποκρύπτουν την κοινοτική του φύση και διευκρινίζουν ότι πρόκειται για άσκηση της διακριτικής ευχέρειας την οποία τους παρέχει ο ίδιος ο κανονισμός, χωρίς ωστόσο να γίνεται υπέρβαση των ορίων που θέτουν οι διατάξεις του. Μόνο σε συνάρτηση με τις εφαρμοστέες διατάξεις του επίμαχου κανονισμού, ερμηνευόμενες με γνώμονα τους σκοπούς του, μπορεί να προσδιοριστεί αν αυτές απαγορεύουν, επιβάλλουν ή παρέχουν τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να λαμβάνουν ορισμένα μέτρα εφαρμογής και, ιδίως στην τελευταία αυτή περίπτωση, αν το οικείο μέτρο βαίνει πέραν των ορίων της διακριτικής ευχέρειας που αναγνωρίζεται σε κάθε κράτος μέλος. Κατόπιν εξέτασης των σχετικών λόγων ακύρωσης το Δικαστήριο αποφάσισε να αποστείλει στο ΔΕΕ τα ακόλουθα προδικαστικά ερωτήματα: α) Έχουν την έννοια οι διατάξεις του Κανονισμού 95/93, όπως αυτός έχει τροποποιηθεί και ισχύει (κυρίως άρθρα 2 στοιχεία α΄, ζ΄ και θ΄ , 3, 4, 8, 10 και 14 § 1), – ερμηνευόμενες και υπό το πρίσμα των διατάξεων α) του άρθρου 15 § 1 του Κανονισμού 1008/2008 (το οποίο κατοχυρώνει το δικαίωμα των κοινοτικών αερομεταφορέων να εκμεταλλεύονται ενδοκοινοτικές αεροπορικές γραμμές) και β) των άρθρων 16 και 52 § 1 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης- ότι θεσπίζουν αποκλειστικά και εξαντλητικά τους όρους και τις προϋποθέσεις κατανομής διαθέσιμου χρόνου χρήσης σε αερολιμένες που έχουν χαρακτηριστεί ως «συντονισμένοι», με συνέπεια να αντιτίθενται σε εθνικές κανονιστικές διατάξεις, με τις οποίες, αφενός εξαιρείται η κατηγορία των αερομεταφορέων που εκτελούν πτήσεις εξ ολοκλήρου με κανόνες VFR από την κατανομή διαθέσιμων χρόνων χρήσης, αφετέρου επεκτείνεται η εφαρμογή του συστήματος κατανομής διαθέσιμων χρόνων χρήσης και σε αεροδρόμια που έχουν χαρακτηρισθεί ως «με ευκολίες προγραμματισμού»; β) ή, αντιθέτως, οι προαναφερθείσες διατάξεις του Κανονισμού 95/93 -ερμηνευόμενες, μεταξύ άλλων, υπό το πρίσμα της πέμπτης αιτιολογικής σκέψης του Κανονισμού 793/2004 (κατά την οποία οι «ειδικής φύσης δραστηριότητες» επιτρέπεται, όταν δεν είναι ανάγκη, να μην υπόκεινται σε κανόνες κατανομής διαθέσιμων χρόνων χρήσης) και της διατάξεως του άρθρου 19 § 1 του Κανονισμού 1008/2008 (κατά την οποία μπορούν να θεσπίζονται και «εθνικοί» κανόνες κατανομής διαθέσιμων χρόνων χρήσης) – έχουν την έννοια ότι παρέχουν στα κράτη μέλη την ευχέρεια να εξειδικεύουν ρυθμίσεις του εν λόγω Κανονισμού, αφενός απαγορεύοντας την κατανομή διαθέσιμων χρόνων χρήσης στην κατηγορία των αερομεταφορέων που εκτελούν πτήσεις εξ ολοκλήρου με κανόνες VFR, αφετέρου επεκτείνοντας το σύστημα κατανομής διαθέσιμων χρόνων χρήσης και σε αεροδρόμια που έχουν χαρακτηρισθεί ως «με ευκολίες προγραμματισμού»;