Με την κρινόμενη αίτηση ζητήθηκε η ακύρωση και η αναστολή εκτέλεσης της 419/2023 απόφασης της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων [ΕΑΔΗΣΥ], με την οποία έγινε δεκτή η προδικαστική προσφυγή της ένωσης εταιρειών … ΑΕ-… ΑΤΕ και ακυρώθηκε η 203299/20062/23.12.2022 Διακήρυξη της Περιφέρειας Ηπείρου για τη διενέργεια διαγωνισμού με αντικείμενο έργο οδοποιίας. Κατά το Δικαστήριο, ορθώς εξέτασε η ΕΑΔΗΣΥ την προβληθείσα ενώπιόν της αιτίαση, ότι συγκεκριμένος όρος της διακήρυξης, που επαναλαμβάνει τις διατάξεις του ν. 3669/2008, είναι αντίθετος προς το ενωσιακό δίκαιο, και ειδικότερα προς διατάξεις της οδηγίας 2014/24/ΕΕ και προς τις γενικές αρχές που διέπουν τις δημόσιες συμβάσεις, όπως η απαγόρευση διακρίσεων και οι αρχές της ίσης μεταχείρισης, της ελεύθερης ανάπτυξης του ανταγωνισμού και της αναλογικότητας, και δεν υπερέβη την κατά το Σύνταγμα και τον νόμο αρμοδιότητά της αποφανθείσα επί της αιτίασης αυτής. Επίσης, σύμφωνα με πάγια νομολογία, κατά τις αρχές της ισότητας των διαγωνιζομένων και της διαφάνειας είναι ανεπίτρεπτη η αναδρομική μεταβολή βασικών όρων της διακήρυξης, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται οι προϋποθέσεις και τα κριτήρια ανάθεσης και στους οποίους έχουν καλοπίστως στηριχθεί οι ενδιαφερόμενοι οικονομικοί φορείς για να αποφασίσουν εάν θα υποβάλουν προσφορά ή εάν, αντιθέτως, δεν θα λάβουν μέρος στη διαδικασία σύναψης της σχετικής σύμβασης. Οι ανωτέρω αρχές πρέπει περαιτέρω να ερμηνεύονται υπό την έννοια ότι δεν αντιτίθενται, πάντως, στην τροποποίηση από την αναθέτουσα αρχή, μετά τη δημοσίευση της προκήρυξης διαγωνισμού, ορισμένης ρήτρας της προκήρυξης αυτής, υπό την επιφύλαξη, ωστόσο: (α) ότι οι τροποποιήσεις δεν είναι τόσο ουσιώδεις για δυνητικούς προσφέροντες, ότι δηλαδή δεν θα μπορούσαν να προσελκύσουν οικονομικούς φορείς οι οποίοι, χωρίς τις τροποποιήσεις αυτές, δεν θα ήταν σε θέση να υποβάλουν προσφορά, (β) ότι οι εν λόγω τροποποιήσεις αποτελούν αντικείμενο επαρκούς δημοσιότητας και (γ) ότι οι τροποποιήσεις πρέπει να έχουν επέλθει πριν από την υποβολή των προσφορών εκ μέρους των διαγωνιζομένων, η προθεσμία δε για την υποβολή των εν λόγω προσφορών πρέπει να παρατείνεται, όταν οι σχετικές τροποποιήσεις είναι, όχι μεν ουσιώδεις υπό την ανωτέρω έννοια, αλλά σημαντικές, και η διάρκεια της σχετικής παράτασης πρέπει να αποτελεί συνάρτηση της σπουδαιότητας των τροποποιήσεων και να είναι επαρκής, ώστε να παρέχεται στους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς η δυνατότητα να προσαρμόσουν, αντιστοίχως, την προσφορά τους. Εξ άλλου, κατά τις ανωτέρω διατάξεις του άρθρου 367 του ν. 4412/2016, σε περίπτωση αποδοχής της προδικαστικής προσφυγής, η ΕΑΔΗΣΥ ακυρώνει “ολικώς ή μερικώς” την προσβαλλόμενη πράξη της αναθέτουσας αρχής και αναπέμπει την υπόθεση στην αναθέτουσα αρχή, προκειμένου η τελευταία να προβεί στην οφειλόμενη ενέργεια, συμμορφούμενη προς την απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ [· η ΕΑΔΗΣΥ δεν έχει εξουσία ούτε να τροποποιήσει την προσβαλλόμενη πράξη ούτε να προβεί η ίδια στην οφειλόμενη ενέργεια, καθ’ υποκατάσταση της αναθέτουσας αρχής. Όπως προκύπτει από την προσβαλλομένη, η αντίθεση στην αρχή της απαγόρευσης διακρίσεων λόγω ιθαγενείας αποτελεί, αυτοτελώς, επάλληλο αιτιολογικό έρεισμα της κρίσης της ότι ο επίμαχος όρος της Διακήρυξης δεν είναι νόμιμος· τούτο συνομολογείται, άλλωστε, από την αιτούσα. Δοθέντος δε ότι ο όρος αυτός, που τίθεται κατά τον νόμο και τη Διακήρυξη μόνο για τους ημεδαπούς οικονομικούς φορείς, αποτελεί βασική προϋπόθεση οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας των διαγωνιζομένων, η διαπιστωθείσα από την ΕΑΔΗΣΥ αντίθεση στην θεμελιώδη αρχή του ενωσιακού δικαίου περί απαγόρευσης διακρίσεων λόγω ιθαγενείας δεν μπορούσε να θεραπευθεί με την αναπομπή στην αναθέτουσα αρχή, προκειμένου να “διορθώσει” τη σχετική πλημμέλεια, με “διευκρίνηση επί των όρων της διακήρυξης περί αναλογικής εφαρμογής του όρου και στους αλλοδαπούς”. Και τούτο διότι τέτοια τροποποίηση, συνιστάμενη μάλιστα σε πλήρη αναμόρφωση πολλών ορισμών της Διακήρυξης θα αντέκειτο στις αρχές της διαφάνειας και της ισότητας των διαγωνιζομένων, που επιβάλλουν την διεξαγωγή των διαγωνιστικών διαδικασιών με βάση κανόνες σαφείς και εκ των προτέρων καθορισμένους. Συνεπώς, νομίμως η ΕΑΔΗΣΥ ακύρωσε τη Διακήρυξη στο σύνολό της. Το Δικαστήριο απέρριψε την αίτηση.