27 Νοε 2024
Τον Ιούνιο του 2010, το περιοδικό «Athens Review of Books» δημοσίευσε άρθρο που υποστήριζε ότι ήταν ανεπίτρεπτο να χορηγηθεί η αίθουσα της Παλαιάς Βουλής για παρουσίαση βιβλίου δημοσίου προσώπου (κατοπινού Υπουργού Εξωτερικών), για το οποίο άρθρο περιείχε συκοφαντικούς ισχυρισμούς και ανοίκειους χαρακτηρισμούς όπως «γκαουλάιτερ του σταλινισμού» και «μεταλλαγμένος ντελάλης του Honecker», ενώ ισχυριζόταν ψευδώς ότι ο το εν λόγω πρόσωπο είχε σπουδάσει στην Ανατολική Γερμανία και μάλιστα με υποτροφία του καθεστώτος. Το θιγόμενο πρόσωπο άσκησε αγωγή σε βάρος των προσφευγόντων καταγγέλλοντας ότι το άρθρο συνιστά συκοφαντική δυσφήμηση και ζητώντας αποζημίωση. Η αγωγή του έγινε εν μέρει δεκτή σε πρώτο βαθμό, ενώ και το Εφετείο Αθηνών, με την υπ' αριθ. 4034/2015 απόφασή του, επιδίκασε στο θιγόμενο πρόσωπο αποζημίωση, κρίνοντας ότι ήταν ορισμένες φράσεις του άρθρου ήταν αναληθείς, ότι δεν είχε ελεγχθεί η αλήθεια των δηλώσεων αυτών και ότι προσέβαλε τον θιγόμενο με πρόθεση, όπως αποδείχθηκε από την παρουσίαση των δηλώσεων αυτών ως γεγονότων και όχι ως φημών. Ως εκ τούτου, οι ισχυρισμοί των προσφευγόντων σχετικά με την κοινωνική αποστολή του Τύπου απορρίφθηκαν. Τέλος, με την υπ’ αριθ. 697/2017 απόφαση της 4ης Μαΐου 2017, ο Άρειος Πάγος επικύρωσε την απόφαση του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου. Κατόπιν τούτων, οι προσφεύγοντες κατήγγειλαν ενώπιον του ΕΔΔΑ ότι η αστική δίκη για συκοφαντική δυσφήμηση, στο πλαίσιο της οποίας καταδικάστηκαν να καταβάλουν αποζημίωση στο θιγόμενο πρόσωπο λόγω του άρθρου που είχαν γράψει και δημοσιεύσει, παραβίασε το δικαίωμά τους στην ελευθερία της έκφρασης. Το ΕΔΔΑ εκτιμά ότι φράσεις όπως «Gauleiter του σταλινισμού», «θαυμαστής και υποστηρικτής του καθεστώτος Honecker» και «μεταλλαγμένος ντελάλης του Honecker» αποτελούν αξιολογικές κρίσεις για τις οποίες το ερώτημα είναι αν υπάρχει επαρκής πραγματική βάση. Η νομολογία του Δικαστηρίου είναι σαφής ως προς το σημείο ότι όσο πιο σοβαρός είναι ο ισχυρισμός, τόσο πιο στέρεη πρέπει να είναι η πραγματική βάση. Οι ισχυρισμοί στην προκειμένη περίπτωση ήταν αρκετά σοβαροί, καθώς το χαρακτηριζόμενο δημόσιο πρόσωπο παρουσιάστηκε ως υποστηρικτής και θαυμαστής του καθεστώτος Honecker, γνωστού για τις ακραίες μεθόδους του, ιδίως όσον αφορά τους πολιτικούς του αντιπάλους. Ωστόσο, δεν υπάρχει τίποτα στη δικογραφία που να δείχνει ότι οι προσφεύγοντες στην παρούσα υπόθεση ασχολήθηκαν με την επαλήθευση της αλήθειας ή της αξιοπιστίας αυτών των ισχυρισμών σε υψηλό επίπεδο.
Ολόκληρο το κείμενο της απόφασης στα αγγλικά είναι διαθέσιμο εδώ.