13 Σεπ 2024
Το αιτούν δικαστήριο (Consiglio di Stato, Συμβούλιο της Επικρατείας, Ιταλία) κατέθεσε στο ΔΕΕ αίτηση προδικαστικής απόφασης στο πλαίσιο της δίκης AV, BT, CV, DW (επί θητεία δικαστικοί λειτουργοί) κατά Ministero della Giustizia (Υπουργείο Δικαιοσύνης, Ιταλία), αναφορικά με το αίτημα των δικαστικών λειτουργών για όμοια οικονομική και νομική μεταχείριση με την ισχύουσα για τους τακτικούς δικαστικούς λειτουργούς. Αναλυτικά, η αίτηση προδικαστικής απόφασης αφορά την ερμηνεία του άρθρου 7 της Οδηγίας 2003/88/ΕΚ, η οποία αναφέρεται σε ορισμένα στοιχεία της οργάνωσης του χρόνου εργασίας, όπως επίσης και στις ρήτρες 4 και 5 της συμφωνίας-πλαισίου για την εργασία ορισμένου χρόνου, η οποία συνήφθη στις 18 Μαρτίου 1999 (συμφωνία - πλαίσιο) και περιλαμβάνεται στο παράρτημα της Οδηγίας 1999/70/ΕΚ. Ως προς τις συγκεκριμένες ρήτρες, ορίζεται ρητά (ρήτρα 2, σημ. 1, «Πεδίο εφαρμογής») ότι η συμφωνία – πλαίσιο εφαρμόζεται σε όλους τους εργαζομένους ορισμένου χρόνου που έχουν σύμβαση ή σχέση εργασίας, όπως αυτές καθορίζονται από τη νομοθεσία, τις συλλογικές συμβάσεις ή την πρακτική σε κάθε κράτος μέλος, καθώς και ότι, ως προς τις συνθήκες απασχόλησης, οι εργαζόμενοι ορισμένου χρόνου δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται δυσμενώς σε σχέση με τους αντίστοιχους εργαζομένους αορίστου χρόνου μόνο επειδή έχουν σύμβαση ή σχέση εργασίας ορισμένου χρόνου, εκτός αν αυτό δικαιολογείται από αντικειμενικούς λόγους (ρήτρα 4, «Αρχή της μη διάκρισης»). Στην υπό κρίση υπόθεση, οι αναιρεσείοντες της κύριας δίκης και επί θητεία δικαστικοί λειτουργοί, ασκούν καθήκοντα δικαστικού λειτουργού για περιορισμένο, κατ’ αρχήν, χρονικό διάστημα, πέραν της κύριας επαγγελματικής τους δραστηριότητας, χωρίς να είναι μέλη του δικαστικού σώματος και αιτούνται, μεταξύ άλλων, να τους αναγνωριστεί η ίδια οικονομική και νομική μεταχείριση με εκείνη που ισχύει για τους τακτικούς δικαστικούς λειτουργούς. Το αιτούν δικαστήριο καταρχάς επισημαίνει, αφενός, ότι το καθεστώς που εφαρμόζεται στους τακτικούς δικαστικούς λειτουργούς δεν τυγχάνει αυτοδίκαιης εφαρμογής στους επί θητεία δικαστικούς λειτουργούς λόγω των διαφορών που προκύπτουν από τις σχετικές διατάξεις του βασιλικού διατάγματος 12 και οι οποίες διακρίνουν τα καθήκοντα, τις συνθήκες απασχόλησης, καθώς και το είδος της σχέσης μεταξύ των δικαστικών αυτών λειτουργών και της δημόσιας διοίκησης. Τονίζεται ότι εάν αποδειχθεί ότι επί θητεία δικαστικοί λειτουργοί, όπως οι αναιρεσείοντες της κύριας δίκης, τελούν σε παρόμοια κατάσταση με τους τακτικούς δικαστικούς λειτουργούς, πρέπει να εξακριβωθεί αν υφίστανται αντικειμενικοί λόγοι που δικαιολογούν μια τέτοια διαφορετική μεταχείριση. Μάλιστα, κατά πάγια νομολογία, η διαπιστωθείσα άνιση μεταχείριση πρέπει να δικαιολογείται από την ύπαρξη σαφών και συγκεκριμένων στοιχείων, τα οποία να χαρακτηρίζουν τον οικείο όρο απασχόλησης στο ειδικό πλαίσιο εντός του οποίου εντάσσεται, και επί τη βάσει αντικειμενικών και διαφανών κριτηρίων, προκειμένου να ελεγχθεί αν η άνιση αυτή μεταχείριση ανταποκρίνεται σε πραγματική ανάγκη, είναι κατάλληλη προς επίτευξη του επιδιωκομένου σκοπού και αναγκαία προς τούτο. Το ΔΕΕ απεφάνθη ότι το άρθρο 7 της Οδηγίας 2003/88/ΕΚ και η ρήτρα 4 της συμφωνίας-πλαισίου για την εργασία ορισμένου χρόνου, έχουν την έννοια ότι αντιτίθενται σε εθνική ρύθμιση η οποία, αντιθέτως προς τα προβλεπόμενα όσον αφορά τους τακτικούς δικαστικούς λειτουργούς, αποκλείει, όσον αφορά τους επί θητεία δικαστικούς λειτουργούς που τελούν σε παρόμοια κατάσταση, κάθε δικαίωμα σε καταβολή αποζημίωσης κατά την περίοδο των αδειών κατά την οποία αναστέλλονται οι δικαστικές δραστηριότητες, καθώς και στην υπαγωγή σε σύστημα υποχρεωτικής κοινωνικής πρόνοιας και ασφάλισης για εργατικά ατυχήματα και επαγγελματικές ασθένειες. Τέλος, η ρήτρα 5, σημείο 1, της συμφωνίας-πλαισίου για την εργασία ορισμένου χρόνου έχει την έννοια ότι αντιτίθεται σε εθνική ρύθμιση δυνάμει της οποίας η σχέση εργασίας των επί θητεία δικαστικών λειτουργών μπορεί να ανανεώνεται διαδοχικώς χωρίς να προβλέπονται, προκειμένου να περιοριστεί η καταχρηστική χρήση των διαδοχικών ανανεώσεων, αποτελεσματικές και αποτρεπτικές κυρώσεις ή η μετατροπή της σχέσης εργασίας των εν λόγω δικαστικών λειτουργών σε σχέση εργασίας αορίστου χρόνου.
ΔΕΕ C-41/23, Αίτηση προδικαστικής απόφασης, AV και άλλοι Ministero della Giustizia - Πλήρες κείμενο »