Ν. Δημητράτος, Ο δράστης εκ πεποιθήσεως και ο εκ συνειδήσεως δράστης, 2013
Το ζήτημα του εκ πεποιθήσεως και του εκ συνειδήσεως δράστη ανάγεται σήμερα σε αξονικό σημείο της ποινικής δογματικής, αφού ανατέμνει τα όρια της ανθρώπινης ελευθερίας, της περί δικαίου και ηθικής συνείδησης και των επιλογών ελευθερίας του ατόμου μέσα σε μια οργανωμένη κοινωνία, αλλά και αντιθέτως τα όρια αξίωσης της κοινωνίας για δεσμευτικότητα των εξαναγκαστικών ποινικών κανόνων της. Υπό το πρίσμα αυτό, το ανωτέρω ζήτημα άπτεται ενός αφετηριακού ζητήματος στο κράτος δικαίου. Πρόκειται για το πρόβλημα της ηθικής νομιμοποίησης του δημοκρατικού κράτους και των εξαναγκαστικών μηχανισμών του προς επίρρωση ηθικά νομιμοποιημένων και δεσμευτικών κανόνων δικαίου, που ωστόσο ενίοτε τίθενται ριζικά αντιμέτωποι με την αυτοσυνείδητη και έλλογη ηθική υπόσταση ενός ελεύθερου πολίτη. Τα όρια του προβληματισμού αυτού και η πρόσφορη νομική αντιμετώπιση των συνειδησιακών πράξεων αποτελούν εδώ και πολλές δεκαετίες αντικείμενο διαφόρων, συχνά αντικρουόμενων προσεγγίσεων.
Το ιδιαίτερα επίκαιρο αυτό πρόβλημα, με όλες τις επιμέρους ποινικές-δογματικές και πρακτικές εκφάνσεις του, έρχεται να αντιμετωπίσει η παρούσα μελέτη. Μέσα από μια λεπτομερή ανάλυση των σχετικών επιστημονικών θεωριών αλλά και μια αναλυτική διαχρονική παρουσίαση της συναφούς νομολογίας, η μελέτη ανατέμνει το πρόβλημα σε όλα τα επίπεδα ενδεχόμενης δογματικής επίλυσης αυτού: στο πεδίο του αδίκου, του καταλογισμού καθώς και σε αυτό της επιμέτρησης της ποινής.
Διαθέσιμο σε:
